"[...] Religia jest trucizną.
Ma dwie olbrzymie wady: niszczy rodzaj ludzki [...] i hamuje postęp.
I Tybet, i Mongolia zostały nią zatrute."Wstęp 
ybetańska sztuka, kultura, religia oraz ziemia na której wyrosły są ze sobą ściśle powiązane.
Trudno je od siebie oddzielić i wytyczyć między nimi granice. Odzwierciedla to sposób w jaki mieszkańcy tej krainy patrzą na świat: "wszystko jest ze sobą powiązanie, nic nie istnieje oddzielnie". Tybetańczycy zawsze uważali otaczającą ich przyrodę za skupisko energii, a siebie samych za składających się z podobnych sił. Znajduje to odzwierciedlenie w kulturze i religii tego kraju. Pierwszą religią Tybetu był bon, utworzony przez Szenraba Miło z Szangszungu w zachodnim Tybecie. Wraz z pojawieniem się buddyzmu wpływy bon zaczęły słabnąć. Bon nie został całkowicie wyparty przez nową religię. Istnieje on do dziś i jest praktykowany przez uchodźców tybetańskich w Indiach i Nepalu. Buddyzm zaczął się rozwijać w Tybecie w VII wieku pod patronatem rodziny królewskiej. W 1642 roku władzę objęli dalajlamowie, rozpoczynając erę "harmonijnego połączenia religii i polityki". Buddyzm dla Tybetańczyków jest czymś więcej niż tylko system wierzeń. Na przestrzeni wieków zmienił on całą tybetańska kulturę. Przenikał każdy aspekt życia codziennego, stwarzając stopniowo społeczną strukturę, która wiązała naród z ojczyzną. Ze wszystkich elementów, składających się na tożsamość narodową religia jest dla Tybetańczyków zdecydowanie najważniejsza. Przed rokiem 1959 w Tybecie było ponad sześć tysięcy dwieście klasztorów, zamieszkiwanych przez około sześćset tysięcy mnichów i mniszek Świątynie te wypełnione były zdobionymi klejnotami posągami ze złota, srebra, malowidłami i innymi drogocennymi przedmiotami. Ośrodki te pełniły również rolę bibliotek. Obok świętych pism przechowywano w nich dzieła poświęcone literaturze, medycynie, astrologii, polityce... Innymi słowy Klasztory były prawdziwymi skarbcami kultury tybetańskiej. |
"Chińska Partia Komunistyczna uważa, że jej ideologia oraz ideologia religijna nie mogą ze sobą współistnieć i jednocześnie zajmować tego samego miejsca. [...] różnice między nimi [tzn. nauką i religią] porównać można do różnicy między światłem a mrokiem, między prawdą a kłamstwem. Absolutnie nie da się pogodzić wzajemnie sprzecznych poglądów nauki i religii." Energia  buddyzmem tybetańskim wiąże się słowo "energia". Otaczający nas świat - ziemia, woda, powietrze - oraz człowiek sam w sobie są skupiskami energii. Istnieje ona w różnych formach, zarówno fizycznych jak i metafizycznych.Symbole lub bóstwa przedstawiane na tybetańskich malowidłach są personifikacją określonej energii oraz pewnego stanu umysłu. Uosabiają współczucie dla wszystkich istot, miłość, mądrość, oświecony umysł Buddy... Medytacja  zym jest medytacja? Najprościej: polega ona na wizualizacji określonego symbolu, utożsamieniu się z nim i osiągnięciu stanu jaki on personifikuje. Medytacja jest bardo skomplikowanym procesem umysłowym, wymagającym odpowiedniego przygotowania.Próba medytacji na podstawie książek, lub przekazu ustnego od osób niekompetentnych może być niebezpieczna. Na zachodzie pojawiło się wielu samozwańczych guru, często czerpiących inspirację z narkotycznych wizji - nie mają oni jednak nic wspólnego z prawdziwym rozwojem duchowym, wprowadzają jedynie zamieszanie. Mantrajama  antrajama to "droga mantr". Mantry to specyficzne ciągi sylab. Recytując je w prawidłowy sposób, można wywołać ukryte w nich energie i powołać je do życia. Są one wyobrażane zazwyczaj jako istoty o ludzkich kształtach, uosabiające subtelne aspekty nauki buddyjskiej. Najpopularniejsza tybetańska mantra to Om mani padme hum - odmawiana niemalże przez całą ludność tysiące razy dziennie. Wypisana jest na głazach, budowlach, strojach, amuletach... Sylaba om jest starożytną indyjską inwokacją do Najwyższej Rzeczywistości; mani znaczy w sanskrycie "klejnot", "diament"; padme "w lotosie"; hum jest wezwaniem mocy. |
Zawsze traktował mnie jak syna. Mam poczucie, że wszystko, co udało mi osiągnąć, że ludzie, do których udaje mi się dotrzeć, to dojrzewające owoce błogosławieństw, którymi mnie obdarzył". Na powstawanie tak silnych więzi między uczniem a mistrzem duży wpływ ma zwyczaj wstępowania, a raczej posyłania przez rodziców, małych dzieci do klasztorów. Przynosi to szczęście i pomyślność całemu domowi - zwłaszcza gdy okaże się, że potomek rodu jest tulku, czyli kolejnym wcieleniem jakiegoś wysokiego lamy. Czym zatem jest buddyzm? - Filozofią, religią? Najlepszą odpowiedzią na to pytanie będą słowa Dalajlamy: Postawa Dalajlamy wobec reszty "świata bogów", czyli innych religii oparta jest na szeroko pojmowanej tolerancji. Nawołuje on do dialogu i wspólnego szukania najlepszych rozwiązań problemów z którymi boryka się ludzkość.
|
stotą buddyzmu jest odrzucenie uczucia gniewu oraz rozwijanie miłości i współczucia dla wszystkich istot. Praktyka buddyzmu wiąże się z wykroczeniem po za własne ego, uwolnieniem się od strachu przed śmiercią i przemijaniem, oraz wyzbyciem się przywiązania do rzeczy i potrzeby gromadzenia ich.
roga dharmy jest trudna. Niełatwo iść nią samemu. Znalezienie nauczyciela może być szalenie pomocne. W buddyzmie tybetańskim więź między mistrzem a uczniem jest szczególnie ważna. Ma ona głęboki, duchowy wymiar i utrzymuje się również na odległość, nawet po śmierci.Sogjal Rinpocze w "Tybetańskiej Księdze Życia i Umierania" następująco wspomina swojego mistrza: "Dziamjang Khjentse jest fundamentem mego życia (...)
uddyzm nie zawiera definicji Boga - istoty wyższej. Świat bogów przedstawiany w buddyzmie tybetańskim, jest tylko jedną z form bytu, w niekontrolowanym cyklu narodzin i śmierci, nazywanym samsarą. 